Aşılama infertilite tedavisinde kullanılan IUI (intra uterin inseminasyon) işleminin halk arasındaki ismidir.
Erkek kaynaklı infertilitede ilaç tedavisi ve operasyonlar ancak hastaların %10-15’inde başarı sağlamaktadır geriye kalan hastalar için bu yöntem kullanılabilir.
IUI işlemi nedeni bilinmeyen infertilitede, sperma ait hafif bozukluk durumlarında, rahim ağzında spermi öldüren salgıların (antisperm antikor) varlığında tercih edilebilir.
IUI tekniği spermlerin kat edeceği mesafeyi kısaltması ve hareketsiz, dölleme kapasitesi yetersiz olan spermlerin rahim içerisine verilmemesi şeklinde pozitif yönleri bulunmaktadır.
IUI ile gerçekleştirilen infertilite tedavisinde öncelikle anne adının folikül rezervi incelenir. Yeterli folikül rezervi var ise bu foliküllerin gelişmesi amacıyla anne adayına 1-3 hafta süreyle yumurta gelişimini indükleyen ilaçlar verilir.
Bu sürenin sonunda yeterli folikül gelişimi gözlendiği taktirde ovulasyonu tetikleyici hCG iğnesi yapılır ve yumurtalar çatlatılır.
IUI yönteminde taze spermler kullanılır. Bu spermlerin arasından mortalitesi ve morfolojisi en iyi olan, dölleme kapasitesi en yüksek spermler özenle seçilerek hazırlanır. İğneden 1,5 gün sonra bir kere veya iğnede sonraki 1. ve 3. günlerde 2 kez kat eder yardımıyla rahim içine taze spermler enjekte edilir.
Normal yollardan anne-baba olamayan çiftler aşılama uygulamasıyla bebek sahibi olabiliyor. Baba adayından alınan spermlerin, anne adayının rahimine enjekte edilmesine aşılama denir. Aşılama uygulaması gebelik şansını % 20 oranında artırmaktadır. Bu oranı daha da yükseltmek için hem anne-baba adayının hem de uygulamayı yapan hekimin aşılama şartlarını yerine getirmesi gerekiyor.
Aşılama uygulamasının başarılı olması için en temel şart, anne adayının yumurtası ile baba adayının spermlerinin sağlıklı olmasıdır. Kaliteli olmayan hücrelerin döllenme yeteneği zayıftır. Bu yüzden gerekirse anne-baba adayına kısırlık tedavisi uygulanmalıdır. Aşılamadan önceki 48 saat alkol vb. maddeler tüketilmemelidir. Vajinadan uygulama yapılacağı için bölgenin temiz olması gerekiyor. Enfeksiyon riskine karşı krem ya da losyon sürülmemelidir. Uygulama sonrası hekimin koyduğu kurallara eksiksiz riayet edilmeli.
Tüp bebek isteyen ve bu konu da yıllarca çaba gösteren çiftlerin her zaman karşılaştıkları bir durum vardır bu da %45 ihtimal durumudur. Anne rahmine yerleştirilen döllenmiş yumurta doğal birleşme sonucu olmadığı ve yapay ortam da yapıldığı için çeşitli reaksiyon ve şikayetler meydana gelebilir.
Bu gibi durumlar da çiftler kesinlikle ilk olarak doktora danışmalı, panik havasına kapılmadan süreç sükunetle takip edilmelidir. Bunun nedeni döllenen yumurtanın hemen değil birkaç denemeden sonra oluşmasıdır. Bu yolculukta sağlık ekibinin suçu değil doğal tepkimeler yolu ile şikayetlerin meydana geldiğini unutmamanız gerekir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için çiftlerin aşılama yaptırması gerekmektedir. Bu hastalıkların birçoğu kanla bulaşabildiği için yaşam boyu tehdit vardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ağır hastalıklardır ve en büyük zararları hamile kalındığında ortaya çıkar. Cinsel yolla bulaşan bir hastalığa sahip çiftin bebeğine de bu hastalık bulaşabilir. Özellikle doğum sırasında kan karışımı nedeniyle bebekte ciddi sorunlar ortaya çıkabilir.
Aşılama yapılmadan önce gebelik kesinlikle dışlanmalıdır. Aşıların çoğu canlı aşılardan bu nedenle gebelik sırasında yapıldığı taktirde bebeği ölüme kadar götürebilir. Bunun dışında herhangi dikkat edilmesi gereken bir konu yoktur. Çiftler gebelik isteklerine göre aşılarına her an başlayabilirler. Aşılama sonrası da alınması gereken bir önlem bulunmamaktadır.
Aşılama işlemi tam anlamıyla erkeğin spermlerinin alınarak, kadının rahminin içine bırakılması işlemidir. Bu işlemle birlikte hamile kalma olasılığı çok yüksektir. Bu işlem muayene altında ağrı, sızı ve acı olmadan yapılır. Aşılama yapıldıktan sonra hasta yarım saat yatarak dinlenir ve daha sonrasında günlük hayatına devam eder. Bu işlemden sonra yumurta ve sperm döllenerek 5-6 gün sonunda rahim duvarına tutunarak oluşmaya başlar.
Uzun süredir çocuk sahibi olmak isteyen ve olamayan çiftlere aşılama tedavisi yapılır. Yüksek oranda, 1 yıl boyunca düzenli ilişki yaşayıp çocuk sahibi olamayan çiftler tercih etmektedir.
Aşılama ücreti tedavi görülen yere göre değişiklik gösterebilmektedir. Ama genel olarak değerlendirmek gerekirse 1000 ile 1500 TL arasındadır.
