Hamilelik Zehirlenmesi Nedir? Neler Yapılmalıdır?

Tıpta gebelik zehirlenmesi preeklampsi olarak bilinmektedir. Zehirlenme olarak adı geçse de asıl nedeni rahim yatağında bulunan arterlerin daralmasından dolayı plesanta bebeği beslemez gelmesidir. Bu durumda vücutta ödem şişlik ve yüksek tansiyon gibi durumlar meydana gelebilir. İdrarda fazla miktarda protein bulunur. Gebelikte bazen ölümle bile sonuçlanabilen gebelik zehirlenmesi vakaları görülmektedir. Hamilelerin yaklaşık %6 sında bu risk görülmektedir.

Gebelik Zehirlenmesine Neden Olan Sorunlar

Gebelikte tansiyon 160 ile 100mmHg olması ve idrarda protein kaçağının görülmesi, şiddetli mide ağrısı ve idrarda azalma trombosit değerlerinin azalması preeklampsi sırasında gelişen bulgulardandır. Beyin ödemine kadar giden bu durumda sara nöbetleri de eklenmektedir. Gebe anne adayında ayrıca akciğer ödemi ve böbrek yetmezliği de görülmektedir. Tansiyonun yükselmesi sırasında beyin kanaması riski de ortaya çıkar. Bebeğin gelişimi gerilediği için anne karnında bebek ölümü yada erken doğum riski de görülmektedir.

Gebelik Zehirlenmesinin Nedenleri

  • İkiz gebelik yada çoğul gebelikler
  • Obez hamilelik
  • Hamilelikte hipertansiyon sorunu olanlar
  • Böbrek ve karaciğer hastası anne adayları
  • Otoimmün hastalığına bağlı nedenler
  • Fazla gebelik geçiren anneler
  • Gizli şeker hastalığı olan hamilelikler
  • 35 yaş üstü ile 18 yaş altı gebelikler

Gebelik Zehirlenmesi Nasıl Anlaşılır Belirtileri Nelerdir?

Anne adayı hamileliğinde aşırı kilo aldığında hipertansiyon ve ödem gibi durumlar ortaya çıkabilir. Aşırı su tutan vücut damarlardan suyu dışarı kaçırmaya çalışır. Damar yatağının bozulmasından kaynaklanan durumda zehirlenme meydana gelebilir. Gebelikte normal olarak ödem el ve ayaklarda görülebilir bunun gebelik zehirlenmesi ile ilgisi yoktur.

Gebelik Zehirlenmesinin Tedavisi Var Mı?

Riskli olan gebelikleri takibe almak gerekir. Tansiyonun yükselmemesi için yada düşürülmesi için bazı tansiyon ilaçları doktor tarafından verilir. Aşırı tuzlu yiyeceklerden kaçınmanız bu dönemde önem taşır. Riskin ortadan kalkması doğumun yapılması ile son bulmaktadır. Anneye eklampsi ve gebelik zehirlenmesi başlamaması için magnezyum tedavisi yapılır. Doğumdan sonrada anneyi yakın takibe almak herhangi bir riskin ortaya çıkmasını önlemektedir.

Gebelik Zehirlenmesi Tekrar Ortaya Çıkabilir Mi? 

Anne adaylarının gebelik zehirlenmelerine karşı sağlıklarına özen göstermeleri gerekir. Kilolarını kontrol etmeli aşırı yağlı ve kilo aldırıcı yiyecekler yememeleri sağlıklı olarak beslenmeleri önerilir. İkiz yada çoğul gebelik durumlarında ortaya çıkan gebelik zehirlenmesi yaşanmaması için anne adayı düzenli kontrol altına alınması ve rutin kontrollerini ihmal etmemesi gerekir. Yorgunluk stres gibi durumlardan  düzenli uyuyarak hamileliğini geçirmeye özen göstermelidir. Daha önceden preeklampsi yaşayan hamileler tansiyonlarını takip etmek ve kan tahlillerini takip etmek durumundadırlar.

Gebelik Zehirlenmesi Hangi Aylarda Ortaya Çıkar?

Genellikle hamilelik döneminin 20. haftasından sonra tansiyona dikkat edilmesi gerekir. İdrarda protein ile ortaya çıkan gebelik zehirlenmesinde tansiyon 140/90 mmHs olarak görülür. Sara nöbetlerinin eklenmesi sonucu  eklampsi durumu ortaya çıkmaktadır. Anne ve bebeğin ölümüne neden olan gebelik zehirlenmesi probleminden hamileliğiniz boyunca sık sık doktor kontrollerinizi izi ihmal etmeden sürdürürseniz kolay ve sorunsuz bir hamilelik dönemi de geçirebilirsiniz. Hamilelikte tuz alımınıza ödem oluşmaması açısından dikkat etmek tansiyon sorunu problemini de ortadan kaldıracaktır. Ayrıca sıkıntı ve stresten kaynaklanan durumlarda hamilelikte risk oluşturmaktadır. Herhangi bir sorununuz olduğunda mutlaka doktora danışmalısınız. Bazı belirtilerle karşılaşırsanız bulantı,kusma, ödem karın ağrısı ve karaciğerde aşırı şiddetli ağrı gibi durumlarda zaman kaybetmeden doktora gitmenizde fayda vardır. Erken tedbir alarak hem sizin hem de bebeğinizin sağlığını riske sokmadan önlem alabilir erken müdahale edilebilir.

Esra Çabuk Cömert
Yazar:

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Son Güncellenme Tarihi: 05.01.2024